Kelimenin Gölgesinde: “Türkiyede Maymun Yaşar mı?” Üzerine Edebi Bir Düşünce Kelime, yalnızca bir ses dizisi değildir; bir dünyanın kapısını aralar, bir çağrının yankısı olur. Edebiyat, bu yankıyı anlamlandırma çabasıdır. “Türkiyede maymun yaşar mı?” sorusu ilk bakışta biyolojik bir merak gibi görünse de, derinlemesine bakıldığında insanın doğayla, benliğiyle ve yabancılıkla kurduğu ilişkinin metaforuna dönüşür. Edebiyatın büyüsü de tam burada başlar: Gerçeğin yerini mecaza, gözlemin yerini sezgiye bıraktığı noktada. Maymunun Sembolü: İnsanlığın Ayna Karşısı Edebiyat tarihinde maymun figürü, çoğu zaman insanın kendine tutulmuş bir ayna olmuştur. Franz Kafka’nın “Bir Akademiye Rapor” adlı öyküsünde konuşan bir maymun, insan olmanın ne anlama geldiğini ironik…
8 YorumEtiket: bir
Güllaç Hangi Ülkeye Ait? Psikolojik Bir Mercek Altında İnceleme İnsan davranışlarını çözümlemeye çalışan bir psikolog olarak, bazen çok sıradan görünen bir şeyin bile derin psikolojik anlamlar taşıyabileceğini fark ederim. Kültürel yemekler, bir toplumun kimliğini ve geleneklerini yalnızca birer yiyecek olarak değil, insanların duygusal bağlarını ve toplumsal yapısını yansıtan birer araç olarak da görmek mümkündür. Bugün, Türkiye’nin geleneksel tatlarından biri olan güllaç üzerine düşündüğümüzde, sadece lezzetli bir tatlıdan daha fazlasını görebiliriz. Güllaç, özellikle Ramazan ayında tercih edilen bir tatlı olmasının ötesinde, kültürel anlamlar taşır. Ancak, bu tatlının psikolojik boyutlarını ele almak, onu daha derin bir şekilde anlamamıza yardımcı olabilir. Güllaç ve…
8 YorumBilimin kalbini merak eden biri olarak, bazen bir kelimeye takılırım. “Kalpgah” mesela… Hem duygusal hem bilimsel bir çağrışımı var. Bu kelime, Türkçede kulağa eski ama derin gelen bir terim. Peki kalpgah ne demek, sadece bir kelime mi, yoksa insanı merkeze alan kadim bir düşüncenin izi mi? Bugün bu sözcüğe hem kalple hem akılla bakacağız. Kalpgah Ne Demek? (Köken ve Anlam Katmanları) “Kalpgah” kelimesi, Farsça kökenlidir: “Kalb” (yürek, gönül) ve “-gâh” (yer, mekân) ekinin birleşiminden oluşur. Yani kelime anlamıyla “kalbin yeri” ya da “yüreğin mekânı” demektir. Kimi metinlerde “duyguların oturduğu yer”, kimilerinde ise “insanın özü, vicdanı” anlamında kullanılmıştır. Bu yönüyle “kalpgah”,…
8 YorumGöz Doyurmak Ne Demek? – Öğrenmenin Görsel Tatmini Üzerine Pedagojik Bir Bakış Giriş: Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Bir eğitimci olarak en çok inandığım şey, öğrenmenin yalnızca bilgi aktarmak değil; insanın dünyaya bakışını dönüştürme süreci olduğudur. Görmek, anlamanın ilk adımıdır. Ancak bazen “görmek” yetmez — görmekle birlikte doymak gerekir. İşte tam bu noktada, günlük dilde sıkça kullandığımız “göz doyurmak” ifadesi devreye girer. Peki, gerçekten “göz doyurmak” ne demektir? Bir manzara, bir sanat eseri ya da bir öğrenme ortamı, neden bazı insanlara daha doyurucu gelir? Bu yazıda, “göz doyurmak” ifadesini pedagojik bir bakışla ele alacak; öğrenme teorileri, estetik deneyim ve toplumsal etkiler üzerinden…
8 YorumGrup Üyeleri Ne Demek? Antropolojik Bir Perspektiften Topluluğun Sembolik Dokusunu Anlamak Kültürlerin Çeşitliliğini Merak Eden Bir Antropoloğun Girişi Dünyanın farklı köşelerinde, birbirinden tamamen farklı gibi görünen insanların aslında aynı temel ihtiyacı paylaştığını fark ettiğimde antropolojiye olan ilgim daha da derinleşti: ait olma ihtiyacı. Bir kabilede dans eden topluluk, bir köyde imeceye katılan köylüler ya da bir dijital platformda ortak bir amaca yönelen kullanıcılar… Hepsi, birer grup üyesi. Ama peki, “grup üyeleri” ne demek? Bu kavram, yalnızca bir topluluğa dahil olmayı değil, aynı zamanda kimliğin bir parçasını, ritüellerin taşıyıcısını ve kültürel sembollerin koruyucusunu ifade eder. Bu yazıda, “grup üyeleri” kavramını antropolojik…
8 YorumDünya Görüşü Olmak Ne Demek? Güç, İdeoloji ve Vatandaşlık Üzerine Siyasal Bir Analiz Bir siyaset bilimci olarak güç ilişkilerini, kurumları ve toplumsal düzeni incelediğimde, “dünya görüşü” kavramı bana her zaman çıplak bir aynayı hatırlatır. Bu ayna, sadece bireyin neye inandığını değil, aynı zamanda kimin dünyasında yaşadığını ve kimin düzenine hizmet ettiğini de gösterir. Dünya görüşü dediğimiz şey, yalnızca bir fikirler bütünü değil; aynı zamanda iktidarın nasıl kurulduğunu, sürdürüldüğünü ve sorgulandığını belirleyen görünmez bir haritadır. Dünya Görüşü: İdeolojinin Toplumsal Anatomisi Dünya görüşü, bireyin dünyayı anlamlandırma biçimidir. Ancak siyaset bilimi açısından bu kavram, yalnızca kişisel bir duruş değil, kolektif bir ideolojik çerçevedir.…
6 YorumAlevi Bektaşi Gülbank Ne Demek? Bir Antropoloğun Kültürel Yolculuğu Kültürlerin çeşitliliği, insanın dünyayı anlamlandırma biçimlerinin renkli bir yansımasıdır. Bir antropolog olarak farklı toplulukların ritüellerine, sembollerine ve inanç yapılarına tanıklık etmek, insanın “kutsal” kavramını nasıl biçimlendirdiğini anlamamıza olanak verir. Bu bağlamda, Alevi Bektaşi gülbank geleneği yalnızca bir dua biçimi değil, aynı zamanda derin bir kültürel kimliğin ve topluluk bilincinin ifadesidir. Gülbank Nedir? Gülbank, Alevi-Bektaşi inanç sisteminde toplu ibadetlerde, cemlerde, erkânlarda ve önemli geçiş ritüellerinde okunan dua ya da niyaz formudur. Kelime kökeni Farsçadır: “gül” (gülmek, ses) ve “bank” (ses, nida) birleşiminden oluşur; yani “toplu sesleniş” anlamına gelir. Bu yönüyle gülbank, bireysel…
8 YorumHint Horozu Fiyatı Ne Kadar? Eğitim ve Öğrenme Üzerine Düşünceler Bir eğitimci olarak, her gün sınıfımda öğrencilere bir şeyler öğretirken, öğrenmenin ne kadar dönüştürücü bir güç olduğunu sürekli fark ediyorum. Öğrenme, yalnızca bilginin bir başkasına aktarılması değil, aynı zamanda bir insanın dünyayı anlama biçimini değiştiren, yeni perspektifler kazandıran bir süreçtir. Bu yazıyı yazarken, düşündüğüm konu belki de ilk bakışta size oldukça basit gelebilir: “Hint Horozu fiyatı ne kadar?” Ancak, bir fiyatın öğrenilmesiyle ilgili daha derin bir pedagojik anlam da vardır. Bu soruya verilen cevap, yalnızca ekonomi ile ilgili bir veri değil, aynı zamanda öğrenme süreçlerimizle, bilgiye yaklaşımımızla ve bu bilgiyi…
6 YorumGöbeklitepe Hz. Âdem’den Önce mi? Felsefi Bir Sorgulama Bir filozofun bakışıyla dünyaya yönelmek, her taşın altında bir soru aramak gibidir. Göbeklitepe de tam olarak bu taşlardan biridir — hem gerçek anlamda hem de simgesel olarak. İnsanlık tarihinin bilinen en eski tapınak kompleksi olarak anılan bu yapı, sadece arkeolojik bir kalıntı değil; aynı zamanda bilginin, inancın ve varoluşun sınırlarını sorgulatan bir felsefi bilmecedir. “Göbeklitepe Hz. Âdem’den önce mi?” sorusu, yalnızca bir kronoloji tartışması değil, aynı zamanda insanın kendisini ve kökenini anlama çabasının etik, epistemolojik ve ontolojik katmanlarını da açığa çıkarır. Etik Perspektif: Bilgiye Saygı ve Mitin Ahlakı Etik olarak bu sorunun…
4 YorumSilah Menzili Ne Kadar? Bir Hikâyenin İçinde Arayış Sevgili okur, Bugün sana sadece teknik bir bilgi vermek istemiyorum. Bunun yerine, silah menzili üzerine düşündüren, kalbine dokunacak bir hikâye anlatmak istiyorum. Çünkü bazen soruların cevabı yalnızca rakamlarda değil, insanların bakış açılarında ve yaşadıkları duygularda saklıdır. Gel, bu yolculukta benimle ol. Bir Tarlanın Ortasında Başlayan Sohbet Bir yaz akşamıydı. Güneş dağların arkasına çekilirken, kasabanın kenarında iki kardeş oturmuş konuşuyordu. Ahmet, her zaman olduğu gibi çözüm odaklıydı; matematikle, stratejiyle, rakamlarla uğraşmayı severdi. Zeynep ise daha çok kalbiyle düşünen, insanların duygularını gözeten, ilişkilerdeki inceliklere dikkat eden biriydi. Ahmet elindeki eski tüfeğe baktı ve sordu:…
8 Yorum